Tìm hàm số $f:\mathbb{R}\to \mathbb{R}$ thỏa mãn $$f\left(\frac{x^2+x+1}{x} \right )+f \left(\frac{x^2-x+1}{x} \right )=2\left(x^2+\frac{1}{x^2}+3 \right ),\forall x\in \mathbb{R}^*.$$
Lời giải:
\[
\begin{array}{l}
f\left( {\frac{{x^2 + x + 1}}{x}} \right) + f\left( {\frac{{x^2 - x + 1}}{x}} \right) = 2\left( {x^2 + \frac{1}{{x^2 }} + 3} \right) \\
\Leftrightarrow f\left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right) + f\left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right) = 2\left( {x + \frac{1}{x}} \right)^2 + 1,\forall x \ne 0,\left( 1 \right) \\
\end{array}
\]
Đặt $g\left( x \right) = f\left( x \right) - x^2 \left( {x \ne 0} \right)$ thì (1) thành\[
g\left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right) = - g\left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right),\forall x \ne 0,\left( 2 \right)
\]
Nhận xét: Hàm $k(x)=x+\dfrac{1}{x}\,\forall x \ne 0$ là hàm toàn ánh trên $[2;+\infty)$ và $(-\infty;-2]$
Nên với mọi $u \ge 1,\exists x_0 \ne 0: k(x_0)-1=u$. Thay $x$ bởi $x_0$ vào (2), ta có
\[
g\left( {u + 2} \right) = - g\left( u \right),\forall u \ge 1
\]
Do đó, $g$ là hàm phản tuần hoàn chu kì $2$ từ $[1;+\infty) \to \mathbb{R}$
Với mọi $u \le -1,\exists x_0 \ne 0: k(x_0)+1=u$. Thay $x$ bởi $x_0$ vào (2), ta có\[
g\left( u \right) = - g\left( {u - 2} \right),\forall u \le - 1
\]
Suy ra $g$ là hàm phản tuần hoàn chu kì $2$ từ $(-\infty;-1] \to \mathbb{R}$.
Vậy \[
f\left( x \right) = \left\{ \begin{array}{l}
x^2+ h_1 \left( x \right) \text{ nếu } x \ge 1\\
x^2+ h_2 \left( x \right) \text{ nếu } x \le -1\\
h_3 \left( x \right) \text{ nếu } -1<x<1\\
\end{array} \right.
\]
Trong đó, $h_1(x),h_2(x)$ là các hàm phản tuần hoàn chu kì $2$ và $h_1:[1;+\infty) \to \mathbb{R}$ và $h_2:(-\infty;-1] \to \mathbb{R}$. $h_3(x)$ là 1 hàm bất kì từ $(-1;1) \to \mathbb{R}$ (*)
Thử lại:
+ Nếu $x>0$ thì $x+\dfrac{1}{x}\pm 1 \ge 1$. Khi đó
\[
\begin{array}{rcl}
VT\left( 1 \right) &=& \left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right)^2 + h_1 \left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right) + \left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right)^2 + h_1 \left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right) \\
&=& \left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right)^2 + \left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right)^2 = VP\left( 1 \right) \\
\end{array}
\]
+ Nếu $x<0$ thì $x+\dfrac{1}{x} \pm 1 \le -1$. Khi đó
\[
\begin{array}{l}
VT\left( 1 \right) = \left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right)^2 + h_2 \left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right) + \left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right)^2 + h_2 \left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right) \\
= \left( {x + \frac{1}{x} + 1} \right)^2 + \left( {x + \frac{1}{x} - 1} \right)^2 = VP\left( 1 \right) \\
\end{array}
\]
Kết luận: $f$ là hàm xác định bởi (*).
Bài viết đã được chỉnh sửa nội dung bởi perfectstrong: 07-10-2013 - 21:46