Chủ đề này có 6 trả lời

[Nxb]

John Baez viết bài kỷ niệm nhân dịp sinh nhật lần thứ 90 của cụ Sính https://math.ucr.edu...e/baez/sinh.pdf. Nếu bài này được dịch và đăng trên diễn đàn thì quá tuyệt.

[Konstante]

Phần văn thì mình chắc dịch được, chứ phần sau là Toán với nhiều thuật ngữ quá, phải là người có chuyên môn mới dịch nổi.

[Nxb]

Vậy @Konstante cứ dịch đi. Có từ nào không rõ thì mình có thể thảo luận.

[Nesbit]

Đây chắc là bài báo mà tác giả được ĐH Thăng Long mời viết cho cuốn sách kỉ niệm 90 năm ngày sinh của cụ Hoàng Xuân Sính. Tiền thân của nó là một bài blog: https://johncarlosba...0/hong-xun-snh/.
 
Hôm trước đọc bài của Grothendieck do @nmlinh16 dịch có đoạn như sau:
 

Về việc các nhà toán học nước ngoài đến thăm VNDCCH, như tôi đã nói trước đó, không thể kỳ vọng nhiều trong tương lai gần, vì sự leo thang của các cuộc oanh tạc kể từ tháng 10 và được dự đoán là sẽ còn ác liệt hơn nữa trong tương lai. Dễ hơn và không nghi ngờ gì là hữu ích hơn, đó là chúng ta có thể mời các đồng nghiệp Việt Nam đến làm việc. Dù trong suốt 10 năm qua chưa có nhà toán học trẻ hoặc sinh viên toán Việt Nam nào được gửi đến một nước tư bản để học hoặc bồi dưỡng, giới lãnh đạo, như tôi đã đề cập trước đó, nói với tôi rằng họ đang có thiện chí với khả năng này trong tương lai gần. Tôi đã xin phép gửi họ danh sách 3 nhà toán học trong số học mà tôi thấy là giỏi nhất, những người muốn làm Hình học đại số. Đó là anh Quỳnh, anh Hào và cô Sính, những người tôi đã cơ hội nói chuyện cùng. Tôi đề nghị họ gửi 3 người này đến Pháp để làm việc cùng tôi trong 3 hoặc 4 năm, đủ thời gian để học môn này và thực hiện một luận án tiến sĩ chuẩn, để khi trở về VNDCCH, họ có thể trở thành trụ cột cho một trường phái Hình học đại số tương lai tại đây. Đây sẽ là một bước đầu tiên thực sự hiệu quả trong việc giải quyến vấn đề phân tán các nhà toán học Việt Nam vào quá ngành khác nhau, một số trong số đó không phải là quan trọng nhất - điều mà những người bạn Việt Nam của chúng ta cũng lo ngại. Về mặt tài chính, sẽ không có gì quá khó khăn ở dự án này, vì Đại sứ Văn hóa Pháp tại Hà Nội, ông Le Guern, đã đảm bảo với tôi rằng hiện nay chính phủ VNDCCH chưa hề tận dụng hết các học bổng mà chính phủ Pháp sẵn sàng trao cho các nhà khoa học Việt Nam.

 

Lúc đó mình đã thắc mắc là sau đó chuyện gì đã xảy ra, tại sao ba vị tiền bối trên cuối cùng không sang Pháp để làm nghiên cứu sinh? Đọc bài viết ở trên thì thấy nhiều khả năng là do nhà nước không muốn họ đi. Nếu đúng như vậy thì thật đáng tiếc...  

Bài viết đã được chỉnh sửa nội dung bởi Nesbit: 11-08-2023 - 15:35
viết hoa "Pháp"

[Nxb]

@Nesbit Anh ơi em thấy cụ Sính vẫn sống nên mình tránh dùng “kỷ niệm ngày sinh” anh ạ.

[Konstante]

Đây chắc là bài báo mà tác giả được ĐH Thăng Long mời viết cho cuốn sách kỉ niệm 90 năm ngày sinh của cụ Hoàng Xuân Sính. Tiền thân của nó là một bài blog: https://johncarlosba...0/hong-xun-snh/.
 
Hôm trước đọc bài của Grothendieck do @nmlinh16 dịch có đoạn như sau:
 

 

Lúc đó mình đã thắc mắc là sau đó chuyện gì đã xảy ra, tại sao ba vị tiền bối trên cuối cùng không sang Pháp để làm nghiên cứu sinh? Đọc bài viết ở trên thì thấy nhiều khả năng là do nhà nước không muốn họ đi. Nếu đúng như vậy thì thật đáng tiếc...  

Mình nghĩ thời điểm đó (năm 1967) là khá nhạy cảm về mặt chính trị, cộng thêm giáo sư Sính lại là một nhân vật tương đối "đặc biệt".

 

Chính quyền miền Bắc Việt Nam và Pháp chưa thiết lập quan hệ ngoại giao. Có lẽ lúc đó Pháp vẫn được coi là một nước tư bản thủ địch, điều này nếu đúng cũng hoàn toàn có lý vì Pháp mới rút khỏi Việt Nam năm 1955 (sau hiệp định Geneve). Vả lại, việc rút quân đó chỉ là trên danh nghĩa, vì Pháp vẫn tiếp tục hiện diện và có ảnh hưởng rất lớn đến chính quyền miền Nam Việt Nam (theo hiệp định Geneve thì Pháp và đồng minh kiểm soát phía bên kia của vĩ tuyến 17), và cần lưu ý nữa là Mỹ chỉ mới thực sự tham chiến ở Việt Nam từ năm 1964.

 

Giáo sư Hoàng Xuân Sính trước đó đã từng có ít nhất 8 năm học tập tại Pháp (giáo sư sang Pháp học ĐH và Master về Toán, quả là không phải tay mơ), và lại có một người cậu ruột (bên mẹ) sống ở Pháp (là kỹ sư chế tạo máy bay), nên việc nghi ngờ sẽ không quay trở về lại càng có cơ sở.

Bài viết đã được chỉnh sửa nội dung bởi Konstante: 12-08-2023 - 02:24

[Nesbit]

@Nesbit Anh ơi em thấy cụ Sính vẫn sống nên mình tránh dùng “kỷ niệm ngày sinh” anh ạ. 

 

Vấn đề là ở từ "kỷ niệm" hay từ "ngày sinh" ấy em nhỉ? Anh cứ thế viết ra một cách tự nhiên mà không để ý lắm (tất nhiên anh biết cụ Sính vẫn còn sống). Anh đọc thì thấy cũng bình thường nhưng nếu có người đọc thấy không hay hoặc không đúng thì cũng nên chỉnh lại. Vậy xin thay bằng "nhân dịp sinh nhật lần thứ 90".

 

Mình nghĩ thời điểm đó (năm 1967) là khá nhạy cảm về mặt chính trị, cộng thêm giáo sư Sính lại là một nhân vật tương đối "đặc biệt".

...

Giáo sư Hoàng Xuân Sính trước đó đã từng có ít nhất 8 năm học tập tại Pháp (giáo sư sang Pháp học ĐH và Master về Toán, quả là không phải tay mơ), và lại có một người cậu ruột (bên mẹ) sống ở Pháp (là kỹ sư chế tạo máy bay), nên việc nghi ngờ sẽ không quay trở về lại càng có cơ sở.

 

Hình như luận điểm của @Konstante chỉ áp dụng cho GS Sính thôi đúng không, trong khi Grothendieck mời đến tận ba người cơ mà. Mà thực ra trong ba người thì chưa chắc GS Sính đã là người mà nhà nước không muốn đi nhất, bởi vì như bạn nói ở trên, GS Sính đã từng qua Pháp ở nhiều năm và còn có cả người thân ở đó, mà vẫn quyết định về lại Việt Nam (nếu muốn ở lại thì đã ở lại từ lâu rồi).

Tất nhiên là thảo luận thêm cho vui vậy thôi, vì việc cũng xảy ra từ lâu rồi và mình chẳng thể làm gì được. Cơ mà vẫn thấy tiếc quá vì nếu cả ba được sang Pháp làm đồ đệ của Grothendieck thì có lẽ là nền Toán học nước nhà đã có thể hưởng lợi được nhiều hơn (GS Sính tuy đã bái sư nhập môn nhưng cuối cùng công phu cũng tự luyện là chính, trao đổi qua thư có hai lần và đọc bài báo thì có vẻ như là gửi thư cũng chỉ để báo cáo tiến độ chứ không phải học hỏi được gì nhiều; nếu qua Pháp thì ngoài luyện kiếm với sư phụ còn có thêm anh em đồng môn và nhiều tông sư khác).